"ESPECIES DE ESPACIOS" - Georges Perec

IRUZKINA

Zer da espazioa? Non hasten da? Non bukatu? Zein motatako espazioak daude? Bereizketa hori zeren araberakoa da? Zer da espazioa sortzea? Sortu al daiteke? Edo bakarrik mugatu egin daiteke?

Ozeanoko mapa - "la caza del snark", Lewis carroll

Espazioari buruzko galdera asko piztu daitezke gure buruan. Georges Perec idazlearen liburu honetan espazioari buruzko ikuspegi bat azaltzeko saiakera bat topatzen dugu. Modu grafiko eta abstraktu, zail baina oso sinple batean espazioari buruz hitz egin digu frantsesak.

georges perec

Irakurtzerakoan, niri pasatu zaidan moduan, espazioa infinitua delaz konturatzen gara. Gure inguruan dago, gu bertan gaude, momentuoro ikusten, ikutzen, sentitzen dugun eremua (edo ez-eremua) da espazioa, baina gure lengoaiaren barnean kokatzen dugu beti (jendearen gehiengoak, behintzat, ni barne). Honekin esan nahi dut espazioari buruz diogunean, eraikin, logela, bizi-espazio, lan-espazio, espazio txiki, espazio handi... esaten dugula, espazioak zenbatzea posiblea balitz bezala.

Enkoadernaturiko orri hauek mugaturiko espazioan irakurritako zeinuek adierazi didatena espazioa uste nuena baino askoz konplexua den kontzeptua, ideia, errealitatea dela deskubritu dut.

Baso batean haren hektareak begiraturik ikusten dugu zein motatako espazioaren aurrean gauden. Espazio hori sailkatzen ausartu ondoren, espazio asko edo gutxi dagoen zehazten dugu, askotan zuhaitz kopuruaren arabera, lekua kentzen baitute. Gure lengoaiak metroak, pulgadak eta bestelako herramintak ditu objektiboki espazio hori neurtzeko edo espazioak zenbatzeko. Izan ere, haur bat ikuspuntu berdinetik begiraturik, ikuspegi zeharo ezberdina izan dezake: zuhaitz bakoitzean etxetxo bat eraiki daiteke, zuhaitz batetik bestera pasabideak, tranpolinak, tirolinak eraiki daitezke... Honekin ikus daiteke espazioa bidertzea posiblea dela, baina espazioa sortzen ari gara? Edo soilik eraldatu egiten dugu? Ikuspegi horiek guztietatik espazio gehien ikus dezakeenak idazlea da, zuhaitz bakoitzetik atera daitezkeen orri guztiak ikusten baitituelako, orri bakoitzean zentimetro karratu batzuk ikusteaz aparte orria arkatz batez zikintzean mugatzen den espazioa ikusten baituelako, eta orriak zikindu ostean deskribituriko espazio handia edo espazio anitzak ikusten baitituelako.

"Especies de espacios" irakurtzean honi guztiari buruz errefexionatzea posiblea izan dut, baina adierazi dudan moduan, erantzunik ez dago espazioaren inguruan, edo behintzat nik ez ditut. Hala ere imajinazioaren bidez espazio ezberdinak edo espazioaren eremu ezberdinak praktikan definitzeko edo errepresentatzeko ausardia izateko bultzada bezala interpretatu nahi ditut zalantza guztiak.